Wymiana okien to jedna z najważniejszych inwestycji w termomodernizację budynku, która bezpośrednio wpływa na komfort termiczny mieszkańców i rachunki za ogrzewanie. Nieszczelne okna odpowiadają nawet za 40% strat ciepła w domu, dlatego nowoczesna stolarka okienna o niskim współczynniku przenikania ciepła może znacząco obniżyć koszty eksploatacji. Okna PVC powinny być wymieniane średnio co 20 lat, jednak okres ten zależy od jakości montażu i warunków użytkowania.
Najważniejsze informacje o wymianie okien w domu
- Wymiana okien jest konieczna przy nieszczelności, problemach z otwieraniem, pogorszeniu izolacji termicznej i akustycznej – okna PVC służą około 20 lat, ale okres ten zależy od jakości stolarki okiennej i montażu
- Współczynnik przenikania ciepła Uw nie może przekraczać 0,9 W/m²K zgodnie ze standardami WT2021, a izolacja akustyczna Rw powinna wynosić minimum 30 dB dla skutecznej ochrony przed hałasem
- Proces wymiany obejmuje demontaż starej stolarki, przygotowanie otworów okiennych, montaż ościeżnicy, uszczelnienie pianką poliuretanową i montaż parapetów – jeden montaż trwa 60-90 minut
- Dofinansowanie wymiany okien dostępne w programach „Czyste Powietrze” (do 135 000 zł) i „Ciepłe Mieszkanie” (do 43 900 zł) w ramach kompleksowej termomodernizacji budynków
Kiedy konieczna jest wymiana okien
Nieszczelność okien to najczęstszy powód wymiany – jeśli od okna wieje zimne powietrze, występuje kondensacja pary wodnej na szybach lub hałas z ulicy łatwo przenika do wnętrza, oznacza to pogorszenie właściwości izolacyjnych. Problemy z otwieraniem i zamykaniem skrzydeł, zacinanie się mechanizmów oraz potrzeba użycia dużej siły to kolejne sygnały konieczności wymiany.
Widoczne uszkodzenia stolarki jak pęknięcia ram, odpadająca farba, wypaczenia czy żółknięcie okien PVC pod wpływem promieniowania UV również wymagają interwencji. W przypadku okien drewnianych szczególnie istotne są regularna konserwacja i ochrona przed wilgocią.
Wzrost rachunków za ogrzewanie często sygnalizuje pogorszenie izolacji termicznej okien. Mostki termiczne powstające przy nieprawidłowym montażu lub zużyciu uszczelek powodują straty energii i konieczność zwiększenia ogrzewania.
Rodzaje okien i ich właściwości
Okna PVC charakteryzują się najlepszym stosunkiem jakości do ceny, dobrą izolacją termiczną oraz odpornością na warunki atmosferyczne. Wadą jest podatność na promieniowanie UV – białe profile mogą żółknąć, a ciemne płowieć. Żywotność okien PVC wynosi około 20-25 lat przy właściwej eksploatacji.
Okna drewniane oferują naturalny wygląd i doskonałą izolację termiczną, są również łatwe do odnowienia poprzez malowanie czy bejcowanie. Wymagają jednak systematycznej konserwacji co 3-5 lat oraz są wrażliwe na wahania temperatury i wilgotność. Koszt okien drewnianych jest wyższy od PVC.
Okna aluminiowe wyróżniają się wysoką trwałością i odpornością na warunki atmosferyczne, są także lekkie i nie obciążają konstrukcji. Aluminium jest jednak dobrym przewodnikiem ciepła, co może powodować mostki termiczne. Uszkodzone profile aluminiowe zwykle wymagają całkowitej wymiany.
Parametry techniczne przy wyborze okien
Współczynnik przenikania ciepła Uw to najważniejszy parametr – zgodnie ze standardami WT2021 nie może przekraczać 0,9 W/m²K dla nowych budynków. Im niższa wartość, tym lepsza izolacja termiczna i niższe koszty ogrzewania. Okna energooszczędne osiągają wartości poniżej 0,8 W/m²K.
Izolacja akustyczna określana współczynnikiem Rw powinna wynosić minimum 30 dB dla skutecznej ochrony przed hałasem. W strefach o wysokim natężeniu ruchu zalecane są okna o Rw powyżej 35 dB. Współczynnik przenikania światła powinien wynosić co najmniej 70% dla odpowiedniego doświetlenia wnętrz.
Klasa wodoszczelności i przepuszczalność powietrza to kolejne istotne parametry. Wysokiej klasy okna charakteryzują się niską przepuszczalnością powietrza (klasa 4) i wysoką wodoszczelnością (minimum klasa 7A).
Proces wymiany i montaż okien
Demontaż starych okien rozpoczyna się od zdjęcia skrzydeł, następnie usunięcia ościeżnicy z zachowaniem ostrożności przy uszkodzeniu tynków. Przygotowanie otworów okiennych wymaga usunięcia wystających elementów i dokładnego oczyszczenia, aby zapobiec mostkom termicznym.
Montaż ościeżnicy musi być wykonany z właściwym wypoziomowaniem i stabilizacją za pomocą klinów. Przykręcenie do muru odbywa się przez kotwy rozporowe lub dybli. Montaż skrzydeł i klamek następuje po stabilizacji ram.
Uszczelnienie okna to kluczowy etap – stosuje się trójwarstwową izolację: wewnętrzną taśmę paroszczelną, środkową piankę poliuretanową oraz zewnętrzną taśmę paroprzepuszczalną. Montaż parapetów kończy proces wraz z wykończeniem ościeży.
Koszty i możliwości dofinansowania
Koszty wymiany okien zależą od materiału i rozmiaru – montaż okien PVC kosztuje 70-120 zł/mb, drewnianych 80-140 zł/mb, a aluminiowych 80-140 zł/mb. Do ceny montażu należy doliczyć koszt zakupu stolarki.
Program „Czyste Powietrze” oferuje dofinansowanie do 135 000 zł dla właścicieli domów jednorodzinnych w ramach kompleksowej termomodernizacji. Program „Ciepłe Mieszkanie” przeznaczony dla budynków wielorodzinnych zapewnia dotacje do 43 900 zł na lokal.
Wymiana okien wymaga zgłoszenia do starostwa tylko przy zmianie wymiarów lub układu skrzydeł. Wymiana na okna o tych samych rozmiarach to bieżąca konserwacja niewymagająca formalności. Budynki zabytkowe wymagają zgody konserwatora zabytków.
Montaż jednego okna trwa średnio 60-90 minut, a wymiana okien w całym domu może zostać wykonana w ciągu jednego dnia przez doświadczoną ekipę. Termin montażu nie jest ograniczony do konkretnej pory roku – prace można wykonywać nawet zimą przy temperaturze powyżej -10°C.
