Styropian, czyli polistyren ekspandowany, stanowi jeden z najważniejszych materiałów izolacyjnych w nowoczesnym budownictwie. Doskonałe właściwości termiczne, niewielka masa własna i atrakcyjna cena sprawiają, że jest to najpopularniejszy wybór do ocieplenia budynków. Współczynnik przewodzenia ciepła na poziomie 0,030-0,044 W/mK gwarantuje skuteczną izolację cieplną, a różnorodność dostępnych rodzajów pozwala na dopasowanie materiału do każdej części konstrukcji.
Najważniejsze informacje o styropianie jako materiale izolacyjnym
- Polistyren ekspandowany EPS to najpopularniejszy materiał termoizolacyjny składający się w 98% z powietrza – dostępny w wersji białej z lambda 0,038-0,044 W/mK oraz grafitowej z parametrem 0,030-0,032 W/mK dla lepszej izolacji termicznej budynków
- Polistyren ekstrudowany XPS charakteryzuje się niską nasiąkliwością (≤1-2%), wysoką wytrzymałością na ściskanie (200-500 kPa) i doskonałymi właściwościami izolacyjnymi – idealny do ocieplenia fundamentów i miejsc narażonych na kontakt z wilgocią
- Zastosowanie styropianu obejmuje izolację ścian zewnętrznych, ocieplenie dachów, podłóg na gruncie, stropów oraz fundamentów – różne rodzaje płyt dostosowane do specyfiki prac budowlanych i wymagań efektywności energetycznej
- Właściwości styropianu to odporność na wilgoć, bezpieczeństwo pożarowe (klasa E), izolacja akustyczna do 30 dB, trwałość przez dziesiątki lat oraz łatwość montażu dzięki lekkości i możliwości krojenia
Rodzaje styropianu dostępne na rynku
Polistyren ekspandowany EPS to najbardziej uniwersalny materiał termoizolacyjny o białym kolorze i standardowym współczynniku lambda wynoszącym 0,038-0,042 W/mK. Styropian fasadowy w tej wersji sprawdza się doskonale w ociepleniu ścian zewnętrznych, izolacji dachów i podłóg, oferując optymalny stosunek ceny do efektywności energetycznej.
Styropian grafitowy zawiera domieszkę grafitu, która znacząco poprawia parametry izolacyjne – lambda może wynosić nawet 0,030 W/mK. Charakterystyczny szary kolor odróżnia ten materiał od tradycyjnego białego styropianu, a lepsze właściwości termiczne pozwalają na zastosowanie cieńszych warstw izolacji przy zachowaniu tej samej skuteczności.
Polistyren ekstrudowany XPS (styrodur) to materiał o zwartej, zamkniętokomórkowej strukturze, wykazujący wyjątkową odporność na wilgoć i wysokie obciążenia. Nasiąkliwość na poziomie ≤1-2% oraz wytrzymałość na ściskanie sięgająca 500 kPa czyni go idealnym rozwiązaniem do izolacji fundamentów, dachów odwróconych i podłóg przemysłowych.
Styropian wodoodporny w kolorze niebieskim lub zielonym charakteryzuje się obniżoną nasiąkliwością i znajdzie zastosowanie wszędzie tam, gdzie występuje bezpośredni kontakt z wodą. Ten rodzaj materiału sprawdza się w ociepleniu fundamentów, cokołów i pod różnego rodzaju wylewkami betonowymi.
Właściwości techniczne i parametry styropianu
Izolacyjność termiczna to najważniejsza właściwość styropianu, określana przez współczynnik przewodzenia ciepła lambda. Im niższa wartość tego parametru, tym lepsze właściwości izolacyjne materiału – dla budynków energooszczędnych zaleca się produkty z lambda poniżej 0,035 W/mK.
Odporność na ściskanie oznaczana symbolem CS określa nacisk potrzebny do sprasowania płyty o 10%. Styropian podłogowy powinien wykazywać minimum CS 80 kPa, natomiast do garaży i powierzchni o dużych obciążeniach wymagane są parametry powyżej 100 kPa.
Właściwości przeciwwilgociowe styropianu wyrażają się przez niską nasiąkliwość – standardowy EPS wykazuje wartość poniżej 4%, podczas gdy XPS osiąga poziom 1-2%. Odporność na wilgoć sprawia, że materiał nie traci swoich właściwości izolacyjnych nawet w trudnych warunkach eksploatacyjnych.
Bezpieczeństwo pożarowe zapewnia oznaczenie FS (samogasnący) – styropian nie zapala się samoczynnie, lecz topi się pod wpływem wysokiej temperatury. Reakcja na ogień w klasie E oraz brak wydzielania toksycznych substancji gwarantują bezpieczne zastosowanie w budownictwie mieszkaniowym.
Zastosowanie styropianu w różnych częściach budynku
Ocieplenie ścian zewnętrznych to najpopularniejsze zastosowanie styropianu w systemach ETICS (dawniej BSO). Styropian fasadowy montowany na klej zapewnia skuteczną izolację termiczną przy zachowaniu przepuszczalności pary wodnej. Dla budynków pasywnych zaleca się styropian grafitowy o grubości 10-15 cm.
Izolacja fundamentów wymaga zastosowania materiałów o podwyższonej odporności na wilgoć – najlepiej sprawdzają się płyty XPS lub styropian fundamentowy. Ocieplenie ścian piwnicznych powinno być wykonane materiałem o wytrzymałości mechanicznej minimum 100 kPa.
Styropian do podłóg musi charakteryzować się wysoką odpornością na ściskanie – dla podłóg na gruncie zaleca się grubość 15 cm, natomiast do izolacji stropów wystarczy 5 cm. Podłogi pływające wymagają styropianu akustycznego o właściwościach tłumiących dźwięki uderzeniowe.
Ocieplenie dachów może być realizowane zarówno styropianem tradycyjnym, jak i grafitowym – między krokwiami zaleca się płyty o grubości 15 cm, pod krokwiami dodatkowe 5-10 cm. Dachy płaskie wymagają materiałów o wysokiej wytrzymałości oraz odporności na warunki atmosferyczne.
Montaż i wybór odpowiedniego styropianu
Wybór styropianu powinien uwzględniać przeznaczenie, warunki eksploatacyjne oraz wymagania efektywności energetycznej budynku. Oznaczenia na opakowaniu (Fasada, Dach, Fundament, Podłoga) ułatwiają identyfikację odpowiedniego produktu do konkretnego zastosowania.
Jakość styropianu można sprawdzić przez ważenie – im większa gęstość, tym lepsze właściwości mechaniczne. Test rozerwania granulek pozwala ocenić jakość – przynajmniej 1/3 powinna zostać przerwana, a nie wykruszona.
Montaż styropianu wymaga zastosowania odpowiedniego kleju oraz zachowania ciągłości warstwy izolacyjnej. Mostki termiczne należy eliminować przez szczelne połączenia płyt i właściwe osadzenie w narożach i obrzeżach.
Sezonowanie materiału ma kluczowe znaczenie dla jakości – źle sezonowany styropian może się odkształcić po montażu, powodując obniżenie parametrów izolacyjnych. Styropian grafitowy wymaga ochrony przed słońcem podczas montażu ze względu na szybsze nagrzewanie się.
Izolacja akustyczna styropianu pozwala na tłumienie dźwięków na poziomie 28-32 dB przy zastosowaniu specjalnych płyt akustycznych w stropach i podłogach pływających. Właściwy montaż jednowarstwowy z materiałami bez rozpuszczalników organicznych gwarantuje długotrwałą skuteczność.
